Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – 9 aydır devam eden Rusya-Ukrayna savaşında binlerce kişi hayatını kaybederken, milyonlarca kişi de yaşadığı yerleri terk etmek zorunda kaldı. Daha şimdiden milyarlarca dolar ziyana sebep olan savaşta vakit zaman tarafların savaş kabahatlerine karıştığı argümanları da gündeme geliyor. Son olarak geçtiğimiz günlerde toplumsal medyada yayınlanan ve Ukrayna askerlerinin savaş cürmü işlediği anlara ilişkin olduğu argüman edilen imajların ayrıntıları ortaya çıktı.
Yaşanan olayın, Luhansk bölgesinde yer alan Makiivka’da gerçekleştiği tespit edildi. Olaya ait görüntüde bir küme silahlı Ukraynalı askerin uzakta bulunan bir maksada ateş ederken açık bir yerde mevzilendiği görülüyor. Rus askerlerini bir çiftlik konutunda sıkıştıran Ukrayna askerleri, denetimli halde çiftlik meskenine yaklaşıyor ve teslim olan Rus askerlerinin dışarı çıkmasını bekliyor. Rus askerlerin ellerini havaya kaldırmış biçimde dışarı çıktığı görülüyor. Teslim olan Rus askerleri sırayla yere yatıyor. Teslim olan askerlerin çabucak hepsinin sıkıntısız halde dışarı çıkmasının akabinde, binada bulunan son Rus askeri çıkarken Ukrayna askerlerine ateş açıyor ve atmosfer bir anda değişiyor. Ukraynalı askerlerin silahlarını Rus askere yöneltmesinin akabinde görüntü silah sesleriyle sona eriyor.
Video bir bilinmezlikle sona ermiş olsa da bir drone tarafından çekilen imgeler, olayın nasıl sonuçlandığını ve savaşın kirli yüzünü gözler önüne seriyor. Drone tarafından kaydedilen imajlarda binadan ateş açarak çıkan Rus askerinin öldüğü görülürken, teslim olan Rus askerlerinin de yerde kanlar içinde hareketsiz formda yattığı görülüyor.
‘ÇOĞU BAŞINDAN VURULMUŞ ÜZERE GÖRÜNÜYOR’
Adli tıp uzmanı ve California Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Rohini Haar, öldürülen Rus askerlerinin birçoklarının başından vurulmuş üzere göründüğünü söyledi. Haar, “Hareketsiz yatan vücutlar kan birikintilerinin içinde kalmışlar. Vefata terk edilmişler üzere görünüyor. Yani kimse onlara yardım etmemiş yahut etmek istememiş üzere duruyor” dedi.
Rus askerlerinin teslim oldukları anlarda silahsız üzere göründüklerini tabir eden Haar, “Onları bu haliyle kıymetlendirecek olursak artık savaş dışı şahıslar olarak tanımlayabiliriz. Yani fiilen savaş esiri olmuşlar” formunda konuştu.
‘KARAR VERMEK ZOR’
Hollanda’daki Utrecht Üniversitesi’nde öğretim üyesi olan ve savaş araştırmaları üzerine çalışan Iva Vukusiç ise yalnızca görüntülerden yola çıkarak savaş cürmü işlenip işlenmediğine karar vermenin gerçek olmayacağını tabir etti. Vukusiç, “Son Rus asker dışarı yanlışsız çıktığında ateş açıyor. Şayet vefatlar buna bağlı bir intikam aksiyonunun sonucuysa bu net bir savaş suçudur” yorumunu yaptı. Vukusiç, “Eğer bu savaş esirlerinin üstleri şimdi aranmadıysa, Ukraynalılar yerde olsalar bile silahlı olup olmadıklarını bilmiyorlar demektir. Anlık gelişen olaylar sonucunda silahlı oldukları varsayılarak öldürülmüş olabilirler” ifadelerini kullandı.
‘VİDEOLARDAN HABERDARIZ, ARAŞTIRIYORUZ’
Yaşanan olaya ait görüntülerin gündem olmasının akabinde Birleşmiş Milletler’den de olaya ait bir açıklama geldi. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Marta Hurtado, Birleşmiş Milletler’in olaya ait araştırmalarının sürdüğünü açıkladı. Hurtado, kelamlarına şöyle devam etti:
“Videolardan haberdarız ve araştırmalarımız sürüyor. Savaş dışı kalmış insanlara yönelik yargısız infaz argümanları derhal, eksiksiz ve tesirli bir halde soruşturulmalı ve failler hesap vermeli.”
Drone tarafından kaydedilen imajlarda Rus askerlerin öldüğü görülüyor.
Savaşın başladığı günden bu yana Rusya ve Ukrayna ortasında sık sık savaş cürmü tartışmaları yaşanıyor. Birleşmiş Milletler müfettişleri geçtiğimiz ay yaptıkları incelemelerde Rus güçlerinin sivil ve askeri mahkûmlara azap yaptığına dair hadiseleri belgelediklerini tabir etmiş, yapılan incelemelerde Ukrayna birliklerinin de savaş esirlerine azap ve tacizde bulunduğunu lakin bunun Rus güçlerine oranla “daha düşük ölçekte” olduğunu açıklanmıştı.