Acıbadem Kayseri Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Güven Arslan, Alzheimer hastalığının “günden güne beyin hücrelerinin ölmesi ve sonucunda beyin hacminin giderek azalması ile seyreden kronik nörodejeneratif bir hastalık” olduğunu söz ederek, 65 yaş ve üzerinde hastalığın ortaya çıkma riskinin besbelli oranda arttığını söyledi. İleri yaş nüfusunun artması nedeniyle Alzheimer hastalığı teşhis oranlarının da giderek yükseldiğine değinen Dr. Arslan hasta ve yakınları için hem ekonomik hem de toplumsal açıdan çok önemli yükler getiren bu hastalığın uygun tanınması ve erken müdahale edilmesinin herkes için yararlı olacağının altını çizdi.
İLK YIKIMA UĞRAYACAK ALANLAR HESAP VE LİSAN MAHARETLERİ ÜZERE YETİLER
İnsan beyninin korteks denilen kabuk kısmının yüksek kortikal süreçler gerektiren farkındalık, hesaplama, tanımlama ve lisan marifetleri üzere özelleşmiş yetilerden sorumlu olduğunu aktaran Dr. Arslan “Tüm bu yetiler sonradan edinilmiş olup Alzheimer hastalığında birinci yıkıma uğrayacak alanlardır. Buna bağlı olarak da hastalarda okuma, manaya, konuşma bozuklukları, dikkat eksikliği, etrafına karşı farkındalıkta azalma ve hafıza kayıpları ortaya çıkar. Burada bilhassa yeni şeyleri öğrenme zahmeti, hesap yapmada bozukluklar ve yakın hafızada zorlanma vardır. Hastalar geçmişi çok güzel hatırlayıp anlatabilmekteyken az evvel söylenen şeyleri yahut yaşadıklarını hatırlayamazlar. Alışverişte para hesabında yanılmalar, şahısları ve yerleri karıştırmalar sıkça görülür. Halüsinasyonlar nedeniyle hastalar ajite olabilir, uyku bozuklukları ve çeşitli davranış bozuklukları yaşanabilir” diye konuştu. Dr. Arslan, hastalığın ileri evresinde yatağa bağımlı hale gelebilen hastaların yemek yeme, ferdî hijyen ve özbakım üzere temel mevzularda dahi bir bakım verene muhtaçlık duyabileceğini lisana getirdi.
EŞYALARIN YERİNİ BULAMAMA, SÖZ BULMA ZAHMETİ BİRİNCİ BELİRTİLERDEN
Hastalığın kendini çok erken evrelerde “eşyaların yerini bulamama, yakın vakitte olanları söylenenleri unutma, alışveriş, fatura ödeme üzere evvelce yapılabilen misyonların artık yapılamaması yahut ihmali, birebir şeyleri tekrar tekrar sorma, söz bulma güçlüğü” üzere belirtilerle aşikâr ettiğini anlatan Dr. Arslan bu gibi durumlarda kesinlikle bir uzman doktor denetimi gerektiğini söyledi. Dr. Arslan genel olarak hafızayı sorgulayan psikometrik testler ile mental durum tayini ve rutin kan analizleri ile öteki sebeplerin ekarte edilmesi sonrasında radyolojik olarak beynin MR yahut makul durumlarda tomografi ile görüntülenmesi ile teşhise gidildiğini söz etti.
“YETİ KAYBINI YAVAŞLATMAYA YÖNELİK TEDAVİ”
Güncel olarak hastalık tedavisinde kullanılan ilaçların büyük çoğunluğunun tedavi edici tesire sahip olmadığına dikkat çeken Dr. Arslan “Tedavi daha çok yaşla birlikte artan kaybın suratını kesmeye yöneliktir. Giderek artan toplumsal bir yük haline gelen Alzheimer hastalığı için yeni tedaviler de geliştiriliyor. Bunlar içinde beyinde olağandışı formda biriken proteinleri gaye alan ve onların birikimin önlemeye çalışan immunoterapiler bulunsa da şimdi memleketler arası platformda yaygın kullanıma girmedi” dedi.
“SAĞLIKLI BESLENMEK, GERİLİMDEN UZAK DURMAK VE NİZAMLI UYUMAK ÇOK ÖNEMLİ”
Hastalığın kendisi ve tedavisinin bu kadar güçlü olması nedeniyle hastalıktan korunmanın ehemmiyetine vurgu yapan Dr. Arslan “Bu nedenle sağlıklı beslenmek, okumak, bulmaca-problem çözmek üzere zihni meşgul edecek aktivitelerde bulunmak, toplumsal aktivitelere katılmak tavsiye ediliyor. Gerilimden uzak durmak, sistemli uyumak da hudut sistemi sıhhati için son derece kıymetli. Omega-3 hudut hücrelerinin yapı taşı olduğundan balık ve yumurta tüketimi; demir çinko selenyum üzere elementlerin hücre içi fonksiyonlarda muhtaçlık duyulmasından ötürü zerzevat ve meyvelerin tüketimi öneriliyor. Unlu ve paketli besinlerden uzak durulması, sistemli antrenman yapılması ve elverişli saatlerde güneş ışığı alınması hastalıktan korunmada yararlı olacaktır” diye konuştu.
Dr. Arslan hastalıktan korunmak için yapılabileceklerin çok pahalı olduğundan bahsederek klinik belirtiler ortaya çıkmaya başladığında ihmal edilmeden nöroloji uzmanına muayene olunması ve tedaviye mümkün olduğunca erken başlayarak ileride yaşanacak kayıpların önüne geçilmesi gerektiğini söyledi.